10 راه مقرون به صرفه و آسان برای بهبود سرعت سیستم قدیمی - مجله پیکوشو

اگر این مطلب را با هدف کسب اطلاع برای رفع مشکل خود می خوانید، احتمالا کامپیوتر شما هوس نموده برایش هزینه کنید. خرید چیزهای نو و لذت جعبه گشایی آن ها هم همواره کاربران را وسوسه می نماید به جای عیب یابی کم هزینه، به سراغ خرید محصولات نو بروند. اما جلوی اشتیاق خود را بگیرید و اندکی وقت خود را به ما بدهید. این روزها مگر می گردد لوازم نوی خریداری کرد؟ به خصوص اگر در پی خرید یک سیستم نو باشید؛ چون تقریبا می توان گفت این کار برای بعضی از کاربران غیرممکن است.

اگر بگوییم برای رسیدن به چیزی که می خواهید، در بعضی مواقع اصلا احتیاجی به ارتقای کلی سیستم نیست، باور می کنید؟ بسیاری از کارهای امروزی احتیاجی به توان سخت افزاری بسیار زیاد ندارند، به خصوص اینکه این روزها بسیاری از کارها دارد تحت وب صورت می گیرد. فقط کافی است کاربردی که از یک اپلیکیشن می دانید را در وب سرچ کنید؛ آن وقت است که می بینید جهان کاملا عوض شده است. برنامه های تبدیل فرمت، اصلاح زیرنویس، دانلود ویدیو از منابع مختلف، دیکشنری، فیلم گرفتن از محیط ویندوز، ضبط صدا و بسیاری از کارهای دیگر این روزها اصلا نرم افزار شخص ثالث احتیاج ندارند، بلکه نسخه ای تحت وب دارند که می تواند مشکل را برایتان حل نماید.

حتی بعضی از شرکت های تولیدنماینده قطعات گیمینگ هم سرویس های مجذوب نمایندهی دارند که کاربران در آن ها می توانند با سیستم ضعیف خود هم به تجربه بازی های مجذوب نماینده بپردازند. البته برای انجام این کار باید حق اشتراک بپردازید اما مسأله این است که بدون احتیاج به خرید سیستمی نو هم می توانید جان تازه ای به سیستم قدیمی خود بدهید.

در این مطلب به آنالیز 10 روش برای افزایش سرعت سیستم قدیمی می پردازیم که بسیاری از آن ها کم هزینه یا حتی رایگان هستند. البته که با این 10 کار نمی توانید معجزه کنید؛ انتظار نداشته باشید سیستم از لحاظ قدرت پردازشی و گرافیکی زیر و رو گردد، اما تا جایی که امکان دارد می توان آن را از حالت کند همیشگی خارج کرد تا اندکی قابل تحمل تر گردد.

قبل از اینکه به این روش ها بپردازیم، باید این نکته را به خاطر داشته باشید که اگر می خواهید سرعت سیستم شما افزایش پیدا کند، روش های نسبتا ارزانی وجود دارند اما برای افزایش قدرت سیستم در انجام بازی ها یا اپلیکیشن های سنگین، معمولا راهی جز خرید یک گرافیک ندارید. بنابراین این موضوع را هم به خاطر بسپارید.

1. آنالیز شرایط استارت آپ

یکی از کارهایی که می توانید انجام دهید تا سیستم بعد از بوت شدن، سرعت بالایی داشته باشد، چک کردن شرایط استارت آپ است. این یکی از ساده ترین و بی هزنیه ترین روش های موجود است که به سیستم شما یاری می نماید بعد از بوت شدن، به حالت آماده به کار در بیاید. بعضی از سیستم ها بعد از اینکه بوت می شوند، خیلی طول می کشد تا آماده به کار شوند. علت این موضوع می تواند استارت آپ باشد که به گونه ای دستور گرفته تا بعضی از اپلیکیشن ها را در بدو ورود به سیستم، در حال انجام در بیاورد.

کاری که شما باید بکنید این است که با کلیک راست روی نوار وظیفه ویندوز، وارد تسک منیجر شوید و در سربرگ Start UP، هر سرویسی را که فکر می کنید احتیاجی به اجرا شدن آن ها در لحظه بوت شدن ویندوز ندارید، غیرفعال کنید. از قلم نیاندازید در این بخش نباید سرویس های مربوط به سیستم و سخت افزار را غیرفعال کنید. مثلا آنتی ویروس، استیم، آدوبی ریدر و نمونه های مثل این چه احتیاجی دارند که در همان ابتدا در حالت اجرا باشند؟

نظر من را بخواهید می گویم آنتی ویروس را هم در ویندوز 10 و 11 حذف و از همان آنتی ویروس خود ویندوز بهره ببرید. اگر کار مهمی با سیستم انجام می دهید، باید آنتی ویروس های قدرتمند را خریداری و بهره ببرید، اما همه ما می دانیم که که آنتی ویروس نصب شده در سیستم بسیاری از ما، Nod 32 یا نمونه های رایگانی مثل این است که فرقی با ویندوز دیفندر ندارند و وجود آن ها فقط بخشی از منابع سیستم را درگیر خود می نماید.

روش های وارد شدن به تسک منجر؛ در ویندوز 10 با کلیک راست روی نوار ابزار و کلیک روی گزینه Task Mnagaer، در ویندوز 11 با فشردن کلیدهای ترکیبی کنترل + شیفت + Escape و در ویندوز 7 و به طور کلی هر ویندوز دیگری با جست و جوی عبارت msconfig در قسمت سرچ یا منوی run که با فشردن کلیدهای ترکیبی ویندوز + R باز می گردد.

2. خانه تکانی - بخش 1

اگر روش بالا فایده ای برای شما نداشت و سیستم شما کندتر از این حرف هاست، وقت آن است که روش جدی تری را در پیش بگیرید و با زبان سخت تری با آن حرف بزنید. در این مرحل باید به سراغ برنامه ها رفته و هر چیزی را که فکر می کنید بدردتان نمی خورد، از روی سیستم پاک کنید. اگر هم از لپ تاپ استفاده می کنید، شاید کلی نرم افزار از پیش نصب شده داشته باشید که به آن ها احتیاجی نگردد، بنابراین Add or remove programs را در قسمت جست و جو وارد نموده و وارد فهرست برنامه ها شوید. از آنجا می توانید به پاک کردن اپلیکیشن های اضافی اقدام کنید.

نکته؛ توصیه من به شما، نصب اپلیکیشن Geek Uninstaller است که با ابزار بسیار قدرتمندی که دارد، اپلیکیشن ها را به صورت ریشه ای پاک می نماید و باعث می گردد هیچ ردی از آن ها باقی نماند.

نکته؛ بعلاوه می توانید با آنتی ویروس خود سیستم، یک ویروس کشی کامل هم انجام دهید تا اگر بدافزار یا ویروسی هم در سیستم شما وجود داشت، پاک گردد. در اینجا هم توصیه استفاده از آنتی ویروس بیت دیفندر است که شاید با خود بگویید خیلی حجم بالایی دارد؛ موافقم، اما فقط یک بار در صورت امکان آن را نصب کنید چون 30 روز فرصت تست رایگان به شما می دهد. شما یک بار با یک حساب کاربری آن را نصب، سیستم را ویروس کشی و سپس آن را پاک کنید.

گفتنی است برای پاک سازی فایل های اضافی سیستم، احتیاجی نیست درایوهای خود را دفرگ کنید. اگر سیستم عامل شما نو باشد، به صورت اتوماتیک این فرایند را انجام می دهد. بنابراین زحمت این کار را نکشید و به سراغ روش های دیگری بروید.

3. خانه تکانی - بخش 2

این کار باعث نمی گردد سرعت سیستم شما به شکل چشمگیری افزایش پیدا کند. طبق تجربه شخصی، جز در حالت های خاص، این کار تأثیری روی سرعت سیستم نمی گذارد، اما باعث می گردد از به وجود آمدن اشکالات متعدد جلوگیری گردد. برای این کار احتیاج است اندکی از سیستم سر در بیاورید چون باید کیس را باز نموده و قطعات را تمیز کنید. بعضی از افراد اصلا این کار را انجام نمی دهند و کیس آن ها به باغ وحش حشرات تبدیل می گردد، اما هیچ وقت نگذارید این اتفاق رخ دهد.

در بالا گفتیم جز در شرایط خاص، تمیز کردن سیستم تأثیری روی سرعت ندارد. آن شرایط خاص زمانی است که چندین سال سیستم خود را تمیز ننموده باشید. در این صورت گرد و خاک روی فن ها می نشیند، اجازه گردش هوا را نمی دهد و سیستم خیلی زود داغ می نماید. همه ما هم می دانیم سیستمی که داغ می نماید، خیلی زود کند می گردد. اگرچه کم پیش می آید که سیستم به خاطر گرد و خاک زیاد، کند گردد اما این اتفاق غیرممکن نیست.

بادگیر، سشوار (باد سرد) یا به طور کلی هر چیزی که فکر می کنید می تواند پرتاب باد خوبی داشته باشد را به سمت فن ها و داخل کیس بگیرید و گرد و خاک را از آن ها پاک کنید. از قلم نیاندازید این کار اگر به صورت اصولی انجام نگیرد، می تواند به سیستم شما آسیب بزند. تنها در صورتی دست به چنین کاری بزنید که در این زمینه تجربه دارید، در غیر این صورت حتما کیس را به مراکز خدماتی کامپیوتری ببرید.

بر اساس داستان واقعی؛ طبق تجربه نویسنده وب سایت منبع، روزی یکی از اعضای خانواده او به خاطر سرعت پایین و هنگ کردن سیستم با او تماس می گیرد. شاید باور نکنید ولی تمیز کردن قطعات سخت افزاری سیستم، آن را به شرایط خوب قبل بازگرداند.

توصیه؛ حالا که این همه زحمت برای تمیز کردن کیس و قطعات داخلی سیستم می کشید، دستی به روی صفحه کلید هم بکشید که قطعا در طول مدت زمان استفاده، حسابی گرد و خاک گرفته است. برای تمیز کردن صفحه کلید، از گیره های مخصوص درآوردن کلید بهره ببرید و وقتی هم که فضای زیر کلیدها معین شد، سعی کنید با گوش پاک کن یا چیزی مثل این، فضاهای بین کلیدها را پاک کنید.

4. افزایش سرعت سیستم با نصب دوباره ویندوز

مشکلتان هنوز حل نشده است؟ به نظر می رسد روش ساده خوبی باقی نمانده که بخواهیم امتحان کنیم. بنابراین باید وارد بخش های سخت بشویم. ویندوز طی مدت زمان طولانی، کند می گردد و این موضوع تقریبا یکی از نقاط ضعف آن به شمار میرود. اگر مدت زمان زیادی است که ویندوز سیستم را تعویض ننموده اید، الان که کند شده، برترین زمان انجام این کار است.

در ابتدا از تمام داده های موجود درون سیستم خود، فایل پشتیبان تهیه کنید. حال این کار را با انتقال این داده ها به هارد درایو اکسترنال انجام می دهید یا روشی دیگر، به خودتان بستگی دارد، اما این کار را حتما انجام دهید. سپس سری به این مطلب بزنید که مربوط به نصب دوباره ویندوز 10 است و در رابطه با ویندوز 11 هم صدق می نماید. اگر از ویندوزهای قدیمی استفاده می کنید، پیشنهاد می گردد به ویندوز 10 به روزرسانی کنید، اگر امکان این کار وجود ندارد، دوباره یک ویندوز روی سیستم نصب کنید.

از قلم نیاندازید وقتی به مرحله پارتیشن بندی رسیدید، حتما سعی کنید دو یا نهایتا سه پارتیشن با ظرفیت بالا برای سیستم خود در نظر بگیرید. ظرفیت نسبتا بالایی را هم به درایوی که ویندوز درون آن نصب می گردد اختصاص دهید (150 تا 200 گیگابایت). در اختیار داشتن دو درایو با ظرفیت بالا بسیار بهتر از داشتن چندین درایو با ظرفیت های کم است. بنابراین این نصیحت را همواره به خاطر داشته باشید.

5. افزایش سرعت سیستم با اورکلاک!

این کار خطرناک است و به شخصه آن را پیشنهاد نمی کنم. چون هم آموزش زیادی احتیاج دارد و هم اینکه باید به وسیله افراد حرفه ای صورت بگیرد. البته اورکلاک به مقداری که شرکت سازنده پیشنهاد می نماید معمولا خطری را در پی ندارد، اما باز هم باید خیلی مراقب باشید چون ممکن است سیستم دچار مشکل جدی گردد.

گاهی اوقات شرکت ها فضایی برای افزایش توان سخت افزاری سیستم در نظر می گیرند اما این پتانسیل وقتی که آن قطعه را خریداری می کنید، آزاد نیست و در شرایطی که کاربر احتیاج داشته باشد، آن را آزاد می نماید. اگر از پردازنده های سری K اینتل استفاده می کنید، می توانید آن را ارتقا دهید، بیشتر پردازنده های AMD امکان اورکلاک دارند، فرکانس رم را هم می توان افزایش داد و گرافیک هم در بعضی مواقع، این اجازه را به شما می دهد.

قبل از اینکه به اورکلاک اقدام کنید، باید شرایط خنک سازی سیستم را آنالیز کنید. اگر سیستم شما در شرایط عادی هم دمای نسبتا بالایی دارد، اصلا به اورکلاک فکر هم نکنید و به سراغ روش ششم بروید. اما اگر سیستم واقعا در شرایط خوبی از این حیث قرار گرفته است و احساس می کنید می تواند 5 تا 10 درجه دمای بیشتر را هم به خوبی مدیریت کند، آن وقت مجوز اولیه اورکلاک را در اختیار دارید.

اورکلاک کردن پردازنده خیلی کار سختی نیست. اما باید قدم به قدم آن را با دقت انجام دهید. پیشنهاد می گردد برای این کار، آموزشی را از وب سایت معتبر بخوانید چون اورکلاک کردن، قوانین و شرایط خاص خود را دارد و شرح آن از حوصله این متن خارج است. ولی حتما آموزش انجام این کار را برای شما قرار خواهیم داد. اگر به زبان انگلیسی تسلط دارید، می توانید با کلیک روی این لینک، به اورکلاک پردازنده اقدام کنید.

اورکلاک کردن پردازنده های گرافیکی اندکی آسان تر است. در اپلیکیشن هایی نظیر GeForce Experience و Radeon Settings، امکان اورکلاک اتوماتیک گرافیک هم وجود دارد. اما اگر نرم افزار شما چنین گزینه ای را ندارد یا می خواهید پتانسیل بیشتری از حالت اتوماتیک را از گرافیک خود بیرون بکشید، می توانید به صورت دستی، به انجام این کار اقدام کنید. برای انجام این کار هم احتیاج دارید آموزش های زیادی را بخوانید، اما اگر به زبان انگلیسی تسلط دارید، از این وب سایت یاری بگیرید.

توجه داشته باشید اگر گرافیک سیستم قدیمی شما خیلی داغ می نماید، شاید باید از قدرت آن بکاهید. این نکته را همواره به خاطر بسپارید که سیستم در صورت داغ شدن، هم کند می گردد و هم از طول عمر مفید آن کاسته می گردد. بنابراین رساندن آن به حدی پایدار، هم به افزایش سرعت یاری می نماید و هم به افزایش طول عمر آن. برای انجام این کار هم آموزش های زیادی وجود دارد که در صورت احتیاج باید آن ها را مطالعه نموده و به انجام این کار اقدام کنید. توجه داشته باشید اگر فکر می کنید در صورت خواندن مقاله های موجود باز هم نمی توانید به انجام چنین کاری اقدام کنید، کافی است سیستم خود را به مراکز کامپیوتری معتبر ببرید تا این کار را برای شما انجام دهند.

6. نصب SSD

به خاطر دارید در بالا گفتیم با این روش ها، نباید انتظار معجزه داشته باشید؟ با نصب SSD باید انتظارت خود را در حد یک معجزه بالا ببرید. SSD یا همان Solid State Drive، یک درایو جامد است که سرعت آن فوق العاده بالاست. به طوری که حتی کندترین انواع SSD موجود، بیش از 10 برابر هاردهای معمولی سرعت دارند. اما توجه داشته باشید که SSD فقط هارد سیستم شماست و سرعت بارگذاری، بوت شدن سیستم، خاموش شدن سیستم، اجرای اپلیکیشن ها و بازی هایی که درون آن نصب می شوند (توجه داشته باشید، فقط سرعت اجرا و کارهایی که به هارد بستگی دارد)، سرعت انتقال فایل ها، سرعت بارگذاری بازی ها و چیزهایی مثل این را افزایش می دهد.

بعضی اوقات احتیاج شما افزایش سرعت همین ها است. توجه داشته باشید وقتی سیستم شما به خاطر کندی، حتی برای بوت شدن هم آن قدر زمان احتیاج دارد که می توانید در آن مدت یک چرت کوتاه بزنید، با نصب یک SSD نو، گویا از نو متولد می گردد. اگرچه قیمت SSD این روزها زیاد است اما می توانید با خرید یک مدل 256 یا 512 گیگابایتی و نصب ویندوز و اپلیکیشن های کاربردی در آن، خیال خود را راحت کنید و چند سالی برای خود زمان بخرید. البته اگر احتیاج شما از سرعت بالا، فقط در آنچه بالا گفته شد خلاصه می گردد.

7. اضافه کردن رم بیشتر

اگر سیستم شما کند است، به احتمال زیاد با رسیدن به روش ششم، دیگر آن کندی را شاهد نخواهید بود و بنابراین روش هفت هم به کارتان نخواهد آمد. اما گاهی اوقات پیش می آید که سرعت سیستم نسبتا بالاست، ولی در مدیریت چند اپلیکیشن با هم، با مشکل روبرو می گردد، وقتی تب های زیادی از کروم باز باشد، سیستم تحت فشار قرار می گیرد و موضوعاتی از این دست. در این جور مواقع، علاوه بر SSD، یک قطعه دیگر هم باید به سیستم اضافه گردد.

رم، چیزی است که به آن احتیاج داریم. البته از قلم نیاندازید با اضافه شدن SSD، می توانید کارهایی با سیستم انجام دهید که تا قبل از آن برای شما شبیه به یک رویا بود. حالا با اضافه کردن رم بیشتر، در کنار یک SSD سریع، می توانید از لحاظ سرعت، جان تازه ای به سیستم خود ببخشید. این روزها در اختیار داشتن 8 گیگابایت حافظه رم، مقدار حداقل برای رسیدگی به کارهاست. ولی توصیه می گردد یک رم 8 گیگابایتی دیگر از همان نوع به آن اضافه کنید تا در کنار هم، عملکرد سیستم را به شکل محسوسی بهبود ببخشند. البته اگر انجام این کار برای شما مقدور نیست، می توانید سه رم چهار گیگابایتی بخرید تا مقدار رم به 12 گیگابایت برسد.

ارتقای رم سیستم هم کار دشواری نیست. وقتی قطعه را خریداری کردید، کافی است در کیس را باز کنید، بخش مربوط به رم که در کنار پردازنده مرکزی است را پیدا نموده و قفل های آن را باز کنید. رم را به شکل درست در جای مناسب قرار داده و فشار دهید تا قفل ها به صورت اتوماتیک بسته شوند. تا زمانی که قفل بسته نگردد، رم در جای درستش قرار ندارد، بنابراین پیشنهاد می گردد در انجام این کار دقت کنید.

توجه کنید که باید رم مناسبی برای سیستم خود بخرید چون در غیر این صورت برای یک رم فوق العاده سریع و قدرتمند هزینه می کنید در حالی که سیستم شما امکان پشتیبانی از نیمی از قدرت و سرعت آن را هم ندارد. این راهنمای خرید رم اگرچه قدیمی است اما نکاتی دارد که همین حالا هم کاملا درست هستند و می توانند شما را در خرید یک رم خوب و مناسب با منابع سخت افزاری سیستم خودتان یاری کند.

8. افزایش سرعت سیستم با استفاده از سیستم عامل لینوکس

گاهی اوقات ارزش ندارد برای یک سیستم قدیمی هزینه کنید. اما این حرف به این معنی نیست که سیستم شما ارزش ندارد و بلا استفاده است. اگر همچنان به لپ تاپ یا کامپیوتر قدیمی خود برای انجام کارهای روزمره احتیاج دارید، می توانید یک سسیتم عامل سبک تر را امتحان کنید که پیشنهاد ما، لینوکس است.

لینوکس از منابع سخت افزاری ضعیف، به خوبی استفاده می نماید چرا که توان زیادی احتیاج ندارد. آن انیمیشن های سنگین و مجذوب نماینده در ویندوز، در لینوکس وجود ندارند. بنابراین استفاده از آن برای رسیدگی به کارها، ایده بهتری است. در حال حاضر نسخه های مختلفی از لینوکس وجود دارد که با سیستم های قدیمی، سازگاری بالایی دارند. از جمله می توان به پاپی لینوکس، LXLE و Lubuntu اشاره نمود.

سوییچ از ویندوز به لینوکس خیلی کار پیچیده ای نیست اما باید یک سری از قوانین و سازکارهای مربوط به این فرایند را بدانید. بنابراین پیشنهاد می گردد حتما آموزش های مربوطه در این زمینه را بخوانید. این کار به مقدار اورکلاک، سخت و حساس نیست. بنابراین می توانید با یک آموزش معمولی اما از وب سایتی معتبر هم احتیاج خود را رفع کنید.

9. بازی به وسیله سیستم های ابری

(این بخش برای گیمرهاست) در بالا به این موضوع اشاره نمودیم، اما در اینجا به صورت جزئی تری وارد آن می شویم. سیستم شما کند است؟ توان سخت افزاری زیادی ندارد؟ نمی توان حتی یک بازی معمولی را هم با آن تجربه کرد؟ اینجاست که باید دست به دامن اینترنت شوید. اگر سرعت اینترنت بالایی دارید، می توانید از سرویس های ابری بهره ببرید. بعد از سال ها تیزر و انتشار خبرها و شایعه های فراوان، بالاخره شرکت ها تصمیم گرفتند این سرویس ها را عرضه نمایند تا بدین ترتیب کاربران حتی با ضعیف ترین سیستم ها هم بتوانند به وسیله استریم بازی ها، به نوعی آن ها را تجربه نمایند.

در حال حاضر سرویس ابری انویدیا GeForce Now را می توان یک ابزار بسیار عالی برای این کار در نظر گرفت که به شما اجازه می دهد حساب کاربری خود را به پلتفرم های مختلفی لینک کنید و به دلخواه، پای بازی هایی بنشینید که روی سیستم های قدرتمند با گرافیک هایی نظیر RTX 3080، نمایشگرهایی با رفرش ریت 120 هرتز و… اجرا می شوند تا تجربه ای بی نظیر از انجام آن بازی به شما القا گردد.

سرویس ابری مایکروسافت یعنی ایکس باکس گیم پس التیمیت هم دقیقا همین کار را انجام می دهد با این تفاوت که این بار شما بازی هایی را که روی ایکس باکس در حال انجام هستند، با سیستم خود استریم می کنید. سرویس های دیگری هم نظیر گوگل استادیا و آمازون لونا در دسترس قرار دارند اما محبوبیت آن ها کمتر از سرویس های یادشده بالاست. روش های دیگری هم نظیر Steam in-home streaming وجود دارد که به وسیله آن می توانید با استفاده از سرعت اینترنت، به تجربه بازی های محبوب به وسیله سیستم خود بپردازید اما این کار به سرعت بسیار بالای اینترنت احتیاجمند است.

10. خرید سیستم نو

اگر هیچ یک از این 9 روش هم نتوانستند مشکل شما را حل نمایند، به نظر می رسد وقت آن رسیده که اندکی هزینه کنید چون احتمالا از آن سیستم، فقط شمایل یک کامپیوتر به جای مانده است. برای انتخاب یک سیستم خوب هم راهنمای خرید زیادی وجود دارد. می توانید از راهنمای خرید ماهانه خبرنگاران که برای خرید لپ تاپ نوشته می گردد بهره ببرید، اما برای خرید یک سیستم قدرتمند، باید از مشاوران فعال در این زمینه یاری بگیرید که بعضی از وب سایت های آنلاین، در این زمینه مهارت خوبی دارند.

اگر شما هم روش های خوبی برای افزایش سرعت سیستم قدیمی خود می شناسید، شادمان می شویم آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.

منبع: PCWorld